Art est-il inutile
*
*
* Anasayfa
* Ba?yaz?lar
* E??t???m_Ned?r?
* Ar??v
* Yay?n_?lkeler?
* Künye
* E??t???m_Grubu
* Anket
* Z?yaretç?_Defter?
Sayfay? Facebook’ta Payla?
SAYFAYI FACEBOOKTA PAYLA?
En Çok Okunan 10 Yaz?
* E?itimde Yeniden Yap?lanma ve Yap?land?rmac?l?k
* Okulda Ö?retmen-Ö?renci ?li?kileri
* Uygur Türklerinin ?nanç Sistemlerinin ResimSanatlar?na Etkileri
* ?lkö?retimde Ö?renci Sloganlar?
* Bilime Katk? ve Baz? Türk Bilginlerinin Bilime Katk?s?
* Küreselle?me ve Bilgi Toplumu
* Çocuk Kitaplar?nda Bulunmas? Gereken Baz? Özellikler
* Skaler ve Vektörel Büyüklükler
* Mankurtla?t?rma Sürecinde Ate? Suyu Etkisi
* Nedim’in Gözüyle Kad?n Güzelli?i
Mankurtla?t?rma Sürec?
J. J. Rousseau’daBilim-Sanat-Erdem ?li?kisi | | |
Yazar Deniz Sütel Okunma Say?s?: 130 |
JEAN-JACQUES ROUSSEAU’NUN « B?L?MLER VE SANATLAR ÜSTÜNE SÖYLEV » ADLI ESER?NDE B?L?M-SANAT-ERDEM ?L??K?S? Ahlak felsefesi, insan ya?am?n?n ahlaki boyutu ile ilgilenir. ?nsan ya?am?n?n de?erleri, ilke ve yarg?lar? Ahlak Felsefesinin konular?n? olu?turur. Ahlak ise, insanlar?n birbirleriyle ya da devletle olan ili?kilerinde ortayaç?kan ve yap?lmas? beklenen davran??lard?r.[1] “Bilimlerin ve sanatlar?n geli?mesi ahlak?n düzelmesine yard?m etmi? midir?”[2] Rousseau’nun eserlerindeki tezlerini özetledi?i ve yazarl?k kariyerinin dönüm noktas? olan eseri, “Bilimler ve Sanatlar Üzerine Söylev” adl? eseridir. Ahlak-Bilim-Sanat ili?kisini irdeledi?i söylevi ile ve di?er eserleriyle Rousseau ?ahdamar? olarak nitelendirebilece?imünlü soruya “Hay?r” cevab?n? vermi? ve fikirlerinde hiçbir zaman sapmayarak, ilerleyen zamanlarda da bu fikirleri geni?letmeye ve kan?tlamaya adeta kendini adam??t?r. Dijon akademisi taraf?ndan sorulan “Bilimler ve sanatlar?n geli?mesi ahlak?n bozulmas?na m?, düzelmesine mi yard?m etmi?tir?” sorusuna cevap arayan yar??man?n ürünüdür bu söylev. Eser, Rousseau’ya göre co?kunluk ve güçlülük doludur.Mant?k ve düzenden yoksundur. Eserleri aras?nda ölçü, uyum ve ak?l yürütme konusunda en zay?f olan?d?r. Özgürlük, kendine yetmenin verdi?i huzur ve mutluluk, erdem, servet ve ?öhretin hiçli?i gibi duygularla yaz?lm?? olan bu eserin ödül kazanmas?, Rousseau’daki güven ve azmi perçinlemi?tir. “Ün nedir ki? ??te ben ünümü ?u zavall? esere borçluyum. Bana bir arma?an kazand?rm?? ve ad?m? tan?tm?? olan bueser, nihayet orta halli bir yaz?d?r; hatta diyebilirim ki bu kitab?n en zay?f parçalar?ndan biridir. (Bu söylev o zaman Rousseau’nun iki roman? ve di?er söylevi, Emile, Contrat Social, La Nouvelle Heloise ile bir arada bas?lm??t?r.) Bu ilk yaz? yaln?z de?eri kadar ra?bet görmü? olsayd?, onu yazan adam nice felaketlerden kurtulmu? olurdu. Fakat lay?k olmad???m bu ?eref yüzünden insafs?zl??a u?ramamgerekiyormu?. [3] Rousseau’ya göre, söylevde üzerinde durulan konu insan?n mutlulu?u için elzem olan konudur. ?nsan zaman?n ötesinde ya?amay? seçtiyse, toplum fikirleri ve memleket kurallar?na ba??ml? ya?am? seçen insanlar için yazmamal?d?r. Ki bu kesime kibar ayd?nlar ve gözde yazarlar girer. Rousseau bu ki?ilerce be?enilme endi?esi ta??mamaktad?r. Soruya olumsuz cevap veri?inin ho?kar??lanmayaca??n? dü?ünmekte ve bunu “Cüret etme” olarak nitelendirmektedir. Bir akademide bilgisizli?i övmek ve hiç bir ?ey bilmeyen, bilmedi?i için de utanç duymayan adam?n taraf?n? tutmu? biri olarak, bilim ve sanat?n ahlak?n geli?imine de?il de bozulmas?na yol açt???n? savunmu? olmay? cüret olarak görmektedir. Burada yap?lan bilimi yermek de?ildir, erdemi savunmakt?r. Bilginlerin bilime verdikleri de?erdendaha fazlas?n?, iyi insanlar iyili?e, dürüstlü?e vermektedir. ?nançlarda korkuya yer yoktur, söylem ?ekli korkutabilir. Sonuç olarak, kazan?lacak gerçek arma?an kalpte huzurdur. 1749’lu y?llarda Avrupa ülkeleri, bilgisizlikten beter bir bilim tasla??n?n egemenli?i alt?ndayd?lar. En do?al evrim belki de Edebiyat, yazma sanat?, dü?ünme sanat? taraf?ndan gerçekle?tirildi. “Ruhun da vücut gibi…